بازاریابی شبکه ای مدلی از کسب کار است که شامل فروش فرد به فرد یک محصول یا خدمات می باشد.شامل ایجاد تیمی از افراد است که با هم کار می کنند تا پیام محصول را به طیف گسترده ای از مشتریان بالقوه برسانند. رهبران این تیم ها برای محصولاتی که می فروشند و همچنین محصولاتی که اعضای تیمشان می فروشند، پاداش دریافت می کنند.در سال 2016 حدود 20.5 میلیون نفر در ایالات متحده در بازاریابی شبکه ای با بیش از 35 میلیارد دلار فروش مشغول بودند. تقریباً 75درصد بازاریابان شبکه ای در آمریکا زن هستند.
تاریخچه شرکت های بازاریابی شبکه ای
در طول انقلاب صنعتی 1800، تعداد زیادی از محصولات جدید اختراع شد که باید به مصرف کنندگان فروخته می شد. این محصولات اغلب پیچیده بودند و نیاز به توضیح برای خریداران بالقوه داشتند. بازاریابی شبکه ای پس از جنگ جهانی دوم در دهه 1940 با شرکت ویتامین کالیفرنیا (در سال 1939 به Nutrilite تغییر نام داد) و شرکت عطر کالیفرنیا (اکنون ایوان) شروع به رشد کرد. محصولات تولید شده توسط شرکت ویتامین کالیفرنیا آنقدر تقاضا داشت که بنیانگذار کارل رنبورگ شروع به استخدام توزیع کنندگان مستقل برای افزایش تعداد فروشندگان کرد. به این توزیع کنندگان مستقل دستور داده شد که توزیع کنندگان جدیدی را در حلقه های دوستان، آشنایان و مشتریان خود بیابند. به نمایندگان از فروش توزیع کنندگانی که شخصاً استخدام کرده بودند، حقوق پرداخت می شد.
انواع بازاریابی شبکه ای چیست؟
تفاوت با توجه به سطوح آن می باشد این باعث می شود سه نوع از آن بازاریابی شبکه ای داشته باشیم که شامل
تک سطحی
شما به برنامه یک شرکت ملحق می شوید تا محصولات یا خدمات آن را از طریق بازاریابی شبکه ای تک لایه بفروشید.شما نیازی به استخدام توزیع کنندگان دیگر ندارید و فروش مستقیم تنها منبع درآمد شماست. Avon، یک شرکت لوازم آرایشی شناخته شده که از بازاریابی شبکه ای تک لایه استفاده می کند.برخی از طرحهای مربوط به اینترنت برای هدایت ترافیک به وبسایت شرکت دیگر شما پول میدهند.شبکه های تک لایه همچنین شامل طرح های پرداخت به ازای کلیک (PPC) و پرداخت به ازای مشتری یابی (PPL) است.
دو سطحی
برخلاف بازاریابی شبکه ای تک لایه، نیاز به جذب نیرو دارد، اما پاداش شما کاملاً به آن وابسته نیست. شما بابت فروش مستقیم (یا ترافیک وارد شده به یک وب سایت) و همچنین فروش مستقیم یا ترافیک تولید شده توسط زیر گروه شما ، پاداش دریافت می کنید.
چند سطحی
برخی از سازمانهای فروش مستقیم بازاریابی چندسطحی (MLM) را به کار میگیرند تا توزیع کنندگان موجود را تشویق کنند تا توزیع کنندگان جدید را در ازای بخشی از فروش جدید جذب کنند.این نیروهای تازه زیر گروه توزیعکننده هستند.توزیع کنندگان همچنین از فروش مستقیم محصول به مشتریان سود میبرند. این مشاغل به دلیل شباهتشان به طرح های هرمی، گمان بدی در میان مردم دارند.در واقعیت، آنها یک تفاوت اساسی دارند. در جایی که طرحهای هرمی از مردم میخواهند در وعدههای دروغین ثروت سرمایهگذاری کنند، سازمانهای MLM محصولات یا خدمات واقعی را می فروشندAmway، یک سازمان بازاریابی چند سطحی معروف که اقلام بهداشتی، زیبایی و مراقبت از خانه را ارائه می دهد، نمونه ای از یک سازمان فروش مستقیم شناخته شده است.
مزایای بازاریابی شبکه ای
مطلقاً هیچ محدودیتی در اندازه این ساختار بوجود ندارد.این به این دلیل اتفاق میافتد که شرکتها میتوانند با افراد بیشماری ارتباط برقرار کنند تا توزیعکننده شوند.با توجه به شبکه توزیع قابل اعتماد و قوی که مشتریان را مستقیماً درگیر می کند، شرکت ها برای بازاریابی کالاهای خود نیازی به تکیه بر تبلیغات ندارند.مزیت دیگر این است که شرکت ها نیازی به صرف هزینه زیادی برای انباز و توزیع ندارند.این به این دلیل است که خود توزیع کنندگان این هزینه ها را متقبل می شوند.در نهایت، این ساختار به توزیع کنندگان اجازه می دهد تا از معاملات خود با شرکت درآمد نامحدودی کسب کنند.
معایب
از آنجایی که تولیدکنندگان برای تعیین تقاضای مصرف کننده به توزیع کنندگان وابسته هستند، پیش بینی اهداف تولید می تواند دشوار باشد.ممکن است در نهایت محصولات خود را کم یا بیش از حد ذخیره کنند.در این شکل از تجارت، اساساً این توزیع کنندگان هستند که تحویل کالا به مشتریان نهایی را تسهیل می کنند.تولیدکنندگان نقش محدودی در این زمینه دارند.در نتیجه، ممکن است کنترل توزیع و فروش برای آنها مشکل باشد.فروشندگان در آن (که به نام بازاریابی مستقیم یا بازاریابی چندسطحی معروف هستند), به عنوان پیمانکاران مستقل در تماس مستقیم با مشتریان نهایی عمل میکنند که آنها محصولات (مانند ویتامینها و مواد آرایشی) یا خدمات (مانند بیمه) را ارایه میکنند.
نمونه هایی بازاریابی شبکه ای
Tupperware
یکی از شناخته شده ترین سازمان های بازاریابی چند سطحی در جهان است.این برند، که در سال 1938 در ایالات متحده تأسیس شد، این شرکت در حوزه محصولات ظروف نگهداری پلاستیکی مواد غذایی کار می کند تنها توسط شرکت هایی با روش های توزیع سنتی مانند نوار اسکاچ یا جاروبرقی هوور برابری می کند.
Avon
این یک شرکت لوازم آرایشی با میلیون ها نماینده فروش و درآمد سالانه 3.63 میلیارد دلار در سال 2020 است.این یکی از بزرگترین شرکت های بازاریابی چند سطحی در جهان است.شرکت محصولات آون در اوایل سال 2020 توسط Natura & Co، یک شرکت لوازم آرایشی که مالک The Body Shop نیز هست، خریداری شد.در اوایل سال 2020 توسط Natura & Co، یک شرکت لوازم آرایشی که مالک Body Shop نیز هست، خریداری شد.
Herbalife
این برند یک شرکت بازاریابی چند سطحی است که مکمل های غذایی را می فروشد. این شرکت در سال 1980 در کالیفرنیا تأسیس شد و امروزه حدود میلیون ها توزیع کننده مستقل در سراسر جهان دارد.
Amway
Amway بزرگترین شرکت بازاریابی شبکه ای جهان است که در سال 2020 حدود 8.5 میلیارد دلار درآمد دارد. از زمان تأسیس در میشیگان در سال 1959، این شرکت به بیش از 3 میلیون نماینده فروش محصولات بهداشتی، زیبایی و مراقبت از خانه در بیش از 100 کشور افزایش پیدا کرده است.